Perde Devrilme Kontrolü
- nurgül Kaya
- Zeynep Aladağ
Binanın DTS=1 olmasından ve deprem yüklerinin tamamının betonarme perdeler tarafından karşılanmasından dolayı, her iki doğrultuda da perde devrilme kontrolü yapılması gerekir. Bu kontrol R katsayısına son kararın verilmesini sağlayan aşamadır. Eğer aşağıda verilen koşullar sağlanmazsa seçilen R yerine (4/5)R kullanılması gerekir. Bu iki koşul şu şekildedir:
(a) Taşıyıcı sistemde tek bir perdenin veya çelik çaprazlı çerçevenin aldığı taban devrilme momenti MDEV o doğrultuda binanın tümü için deprem yüklerinden meydana gelen toplam taban devrilme momenti Mo ’ın 1/3’ünden fazla olmayacaktır.
(b) Binanın her bir kenar aksında yer alan perde/perdelerin veya çelik çaprazlı çerçeve/çerçevelerin aldığı taban devrilme momenti MDEV veya MDEV ’lerin toplamı, o doğrultuda binanın tümü için deprem yüklerinden meydana gelen toplam taban devrilme momenti Mo ’ın 1/6’sından az olmayacaktır.
Bu kontrol ideCAD tarafından R=1 alınarak otomatik yapılır.
Bu kontrole ait sonuçları görmek için analiz yapmak gerektiğinden dolayı R ve D seçimi yapıldıktan sonra bir defa analiz yapılması ve deprem yönetmeliği raporunda perde devrilme kontrolleri bölümündeki uyarılara dikkat edilmesi gerekir.
Yukarıda X doğrultusu için verilen rapor görsellerinde X yönü için (a) maddesinin sağlamamasından dolayı R yerine (4/5)R alındığı görülmektedir. Aynı durum Y yönü içinde geçerlidir.
Binada kontroller sonucu her iki yönde de (4/5)R kullanımı gerektiğinden dolayı analiz ayarlarında R katsayılarının yanında yer alan ilgili kutucuklara işaret konulması ve tekrar analiz edilmesi gerekir. İşaretleme sonrası ideCAD (4/5)R’yi hesaplarda kullanır ve devrilme raporlarında kullanıldığını göstererek işlemin doğru olduğunu raporlar.