Yüksek Yapıların Tasarımı Nasıl Yapılır
Yüksek binaların tasarım TBDY Bölüm 13 'te verilen kurallar dahilinde 3 tasarım aşamasında yapılmaktadır. Eğer yapınız Hn = 130m olduğundan yüksek bina olarak tanımlanır ve BYS = 1 olarak sınıflandırılır. Bu sınıflandırmayı ideCAD içersinde TBDY Sihirbazından da görebilirsiniz.
TBDY Bölüm 13 'te yüksek bina tasarımı için 3 aşama yapılması gerektiği söylenmiştir.
Birinci aşamada DD-2 deprem düzeyine DGY yaklaşımı ile KH performans hedefi sağlanmasıdır. Bu analiz türü Bölüm 4 ve Bölüm 7 gözönüne alınarak yapılan analizdir. Programda ise her türden bina için kullanılan normal analizdir. Bina modeli uygun şekilde tanımlandığında sonuçlar otomatik alınmaktadır. Bu aşamayı ideCAD içerisinde kolaylıkla yapabilirsiniz. Burada sonuçlar diğer uluslararası programlarla aynı sonuçları verecektir.
İkinci aşama DD-4 veya DD-3 Deprem Yer Hareketi Altında Kesintisiz Kullanım veya Sınırlı Hasar Performans Hedefi İçin Değerlendirme yapılmalıdır. Bu aşama için programda otomatik bir tanımlama bulunmamaktadır. İkinci aşama hesap için normal performans hedefinde modal hesap yöntemleri ile doğrusal analiz yapılabilir. Ancak bunun için 13.5.3 'te belirtilen tüm koşulları kendinizin tanımlaması gerekmektedir. R = D =1 alınması DD-3 deprem düzeyi tanımlaması, sönüm oranı için verilen spektrum eğrisi değişimi gibi…
Üçüncü aşama performans hedefi için zaman tanım alanında doğrusal olmayan analiz uygulanmalıdır. Detayları uzun olduğu için buraya tek tek yazmıyorum ancak TBDY Bölüm 13.6 'dan inceleyebilirsiniz. ideCAD içerisinde Zaman tanım alanında doğrusal olmayan analiz imkanı bulunmamaktadır. Ancak zaman tanım alanında doğrusal olmayan analiz için kullanılacak deprem kayıtlarının ölçeklenmesi işlemini ideCAD içerisinde yapılabilir. ideCAD içerisinde doğrusal olmayan analiz itme analizi ile yapılmaktadır ancak TBDY yüksek binalar için bu yöntemi kabul etmemektedir.
Bu yazdıklarım ışığında yüksek binaların birinci aşaması rahatlıkla ideCAD içerisinde yapılabilir. Burada ikinci aşama için bazı kısıtlayıcı unsurlar bulunmaktadır. Üçüncü aşama için ise zaman tanım alanında doğrusal olmayan analiz bulunmamaktadır.
Diğer programlar için de bu 3 aşamalı hesap geçerlidir. örneğin ETABS ile yapılacak ise 3 farklı model tanımlanıp Bölüm 13 'te verilen tüm koşullar uygulanmalıdır.
Yüksek bina tasarımı ile ilgili detaylı bir webinar eğitimi yapmıştık. Bu eğitimi aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz. Yukarıda bahsetmeye çalıştığım tüm konuların detaylı açıklaması ve yönetmelik yeri bu eğitimde bulunmaktadır.
ideCAD Statik | 2018 Deprem Yönetmeliği Yüksek Binaların Tasarımı - Yapı Bilgi Modellemesi
Saygılarımla…