Mevcut Binaların Performansı (15.8.2)

  • Mevcut binaların doğrusal veya doğrusal olmayan hesap yöntemlerine göre deprem etkisi altındaki eleman performansı 15.7 'de verilen sınır değerlere göre otomatik belirlenir.

  • Eleman performansı belirlenen mevcut binanın bina performans düzeyi otomatik belirlenir.


SİMGELER

SH = Sınırlı Hasar
KH = Kontrollü Hasar
= Göçme Öncesi
εc(GÖ) = Göçmenin Önlenmesi performans düzeyi için izin verilen sargılı beton birim kısalması sınırı
εc(KH) = Kontrollü Hasar performans düzeyi için izin verilen sargılı beton birim kısalması sınırı
εc(SH) = Sınırlı Hasar performans düzeyi için izin verilen sargılı beton birim kısalması sınırı
εc = Betonun birim şekildeğiştirme değeri
εs(GÖ) = Göçmenin Önlenmesi performans düzeyi için izin verilen donatı çeliği birim şekildeğiştirmesi sınırı
εs(KH) = Kontrollü Hasar performans düzeyi için izin verilen donatı çeliği birim şekildeğiştirmesi sınırı
εs(SH) = Sınırlı Hasar performans düzeyi için izin verilen donatı çeliği birim şekildeğiştirmesi sınırı
εs = Donatı birim şekildeğiştirme değeri
θp(KH) = Kontrollü Hasar performans düzeyi için izin verilen plastik dönme sınırı [rad]
θp(GÖ) = Göçmenin Önlenmesi performans düzeyi için izin verilen plastik dönme sınırı [rad]
θp(SH) = Sınırlı Hasar performans düzeyi için izin verilen plastik dönme sınırı [rad]

Mevcut binaların Şekildeğiştirmeye Göre Değerlendirme ve Tasarım (ŞGDT) yaklaşımı ile deprem performansının belirlenmesinde TBDY 15.5 'te açıklanan doğrusal hesap yöntemleri veya TBDY 15.6 'da açıklanan doğrusal olmayan hesap yöntemi ile deprem hesabı yapıldıktan sonra TBDY 15.7 'ye göre eleman performansı belirlenir. Eleman performansı belirlenirken, yapıda bulunan tüm elemanların (kolon, kiriş, perde) eleman birim şekildeğiştirme veya plastik dönme istemi değerleri TBDY 15.7.1.3 'de belirlenen eleman birim şekildeğiştirme veya plastik dönme sınırları ile karşılaştırılır. Bu karşılaştırma sonucunda her bir elemanın performansı belirlenmiş olur.

Kritik kesitlerinin hasarı SH ’ya ulaşmayan elemanlar Sınırlı Hasar Bölgesi ’nde, SH ile KH arasında kalan elemanlar Belirgin Hasar Bölgesi ’nde, KH ile GÖ arasında kalan elemanlar İleri Hasar Bölgesi ’nde, GÖ’yü aşan elemanlar ise Göçme Bölgesi ’nde yer alırlar. Her bir elemanın bulunduğu hasar bölgesi ve sınır değerleri yukarıdaki aşağıdaki grafikte gösterilmiştir.

Örneğin herhangi bir plastik mafsalın plastik dönme değerleri (plastik dönme istemi) θp değeri,

  • Sınırlı Hasar (SH) sınır değeri olan θp(SH) değerinden küçük ise eleman Sınırlı Hasar Bölgesi ’nde, θpp(SH)

  • Sınırlı Hasarı (SH), θp(SH) ve Kontrollü Hasar (KH), θp(KH) sınır değerleri arasında ise eleman Belirgin Hasar Bölgesi ’nde, θp(SH)pp(KH)

  • Kontrollü Hasar (KH), θp(KH) ve Göçme Öncesi (GÖ), θp(GÖ) sınır değerleri arasında ise eleman İleri Hasar Bölgesi 'nde, θp(KH)pp(GÖ)

  • Göçme Öncesi (GÖ), θp(GÖ) sınır değerini aşan elemanlar Göçme Bölgesi 'nde, θpp(GÖ)

yer alır. Plastik mafsalların sınır değerleri aşağıda gösterilen moment-plastik dönme grafiğinde işaretlenmiştir. Sınırlı Hasar (SH) değeri görüldüğü üzere sıfır noktasında gösterilmiştir. Bu durumda kesit plastik dönme yapmamış şekildeğiştirmeler elastik sınırlar içerisinde kalmıştır.

Benzer bir karşılaştırma birim şekildeğiştirme değerleri için de yapılmaktadır. Örneğin herhangi bir perde elemanında tanımlanan yayılı plastik davranış modelinde beton basınç birim şekildeğiştirme istemi εc ve donatı çeliği için birim şekildeğiştirme istemi εs değerleri

  • Sınırlı Hasar (SH) sınır değerleri olan εc(SH) - εs(SH) değerlerinden küçük ise eleman Sınırlı Hasar Bölgesi ’nde, εc < εc(SH) ve εs < εs(SH)

  • Sınırlı Hasarı (SH), εc(SH) - εs(SH) ve Kontrollü Hasar (KH), εc(KH) - εs(KH) sınır değerleri arasında ise eleman Belirgin Hasar Bölgesi ’nde, εc(SH)< εc c(KH) ve εs(SH)< εs s(KH)

  • Kontrollü Hasar (KH), εc(KH) - εs(KH) ve Göçme Öncesi (GÖ), εc(GÖ) - εs(GÖ) sınır değerleri arasında ise eleman İleri Hasar Bölgesi 'nde, εc(GÖ)< εc c(GÖ) ve εs(GÖ)< εs s(GÖ)

  • Göçme Öncesi (GÖ), εc(GÖ) - εs(GÖ) sınır değerini aşan elemanlar Göçme Bölgesi 'nde, εc > εc(GÖ) ve εss(GÖ)

yer alır.

Her bir elemanın performansına karar verildikten sonra TBDY 15.8.3, 15.8.4, 15.8.5 ve 15.8.6 'ya göre binanın deprem performansı belirlenir.


Sonraki Konu

Mevcut Binalarda Sınırlı Hasar (SH) Performans Düzeyi (15.8.3)