Risk Tespiti için Hesap Yöntemi (RYTEİE 4.3)

Haritadan elde edilen katsayılar kullanılarak Denklem 2.2 – 2.3 ile Şekil 2.1 ‘de verilen yatay elastik spektrum eğrisi otomatik elde edilir.

Bina risk tespitinde mod birleştirme yöntemi kullanılır. Düşey yükler ve deprem etkileri altında (G+nQ±E) planda her iki doğrultu ve bu doğrultuların her iki yönü ayrı ayrı dikkate alınarak otomatik hesaplanır.

Kolonlar ve perdeler için (V_e/ V_r) otomatik hesaplanır. (V_e/ V_r) oranına göre kolon ve perde sınıflandırması Tablo 4.2 ve Tablo 4.3 'e göre otomatik belirlenir.

Eleman moment kapasiteleri mevcut malzeme dayanımları ve bilgi düzeyi katsayısı dikkate alınarak otomatik hesaplanır.

Moment kapasiteleri hesabında eksenel kuvvet ve iki eksenli eğilme etkileşimi gözönüne alınır ve etkileşim eğrisi otomatik hesaplanır.

Eleman uç deplasmanları, düğüm noktası deplasmanları vektörel toplanarak otomatik hesaplanır.

Betonarme kolon veya perdenin deprem etkisi altında kesit moment değerinin, kesit kapasitesine bölünmesi ile Etki/Kapasite Oranı (m) otomatik hesaplanır.

Kolon ve perde kat ötelenme oranları (δ/h) otomatik hesaplanır.

Elemanlarda hesaplanan (δ/h) ve (m) değerleri, (δ/h)_sınır ve m_sınır değerleri ile karşılaştırılarak bina risk durumu otomatik hesaplanır.

SİMGELER

A_c = Brüt kolon enkesit alanı [mm²]
A_sh = Enine donatı aralığına karşı gelen yükseklik boyunca, kolonda veya perde başlık bölgesindeki tüm etriye kollarının ve çirozların enkesit alanı değerlerinin izdüşümlerinin toplamı [mm²]
b_k = Birbirine dik yatay doğrultuların her biri için, kolon veya perde başlık bölgesi çekirdeğinin enkesit boyutu (en dıştaki enine donatı eksenleri arasındaki uzaklık) [mm]
b_w = Eleman genişliği [mm]
d = Eleman faydalı yüksekliği [mm]
E = Deprem Etkisi
f_cm = Mevcut beton basınç dayanımı [MPa]
f_ctm = Mevcut beton çekme dayanımı [MPa]
f_ywm = Enine donatının mevcut akma dayanımı [MPa]
G = Sabit yük etkisi
H_w = Temel üstünden veya giriş kat döşemesinden itibaren ölçülen toplam perde yüksekliği [m]
h = Kat yüksekliği [m]
l_w = Perdenin veya bağ kirişli perde parçasının plandaki uzunluğu [m]
m = Etki / kapasite oranı
m_sınır = Etki / kapasite oranının sınır değeri
M₂₂ = 2-2 aksı etrafındaki moment [kNm]
M_22e = Düşey yükler ve deprem etkileri altında 2-2 aksı etrafındaki kolon/perde momenti [kNm]
M_22p = 2-2 aksı etrafındaki kolon/perde plastik momenti [kNm]
M₃₃ = 3-3 aksı etrafındaki moment [kNm]
M_33e = Düşey yükler ve deprem etkileri altında 3-3 aksı etrafındaki kolon/perde momenti [kNm]
M_33p = 3-3 aksı etrafındaki kolon/perde plastik momenti [kNm]
N_K = Düşey yükler ve azaltılmış deprem etkileri altında (G+nQ+E/6) elde edilen kolon eksenel kuvveti [kN]
n = Hareketli yük azaltma katsayısı
s = Enine donatı aralığı [mm]
V_e = Düşey yükler ve deprem etkileri altında hesaplanan kesme kuvveti [kN]
V_r = Kolon, kiriş veya perde kesitinin kesme dayanımı [kN]
V_e/ V_r = Deprem kesme kuvvetinin eleman kesme kapasitesine oranı
Q = Hareketli yük etkisi
α_s = İncelenen katta perde toplam kesme kuvvetinin kat kesme kuvvetine oranı
δ = Eleman kat yer değiştirmesi [mm]
(δ/h)= Etkin göreli kat ötelenmesi oranı, vektörel
(δ/h)_sınır= Etkin göreli kat ötelenmesi oranının sınır değeri

RYTEİE 4.3.1 'e uygun olarak, deprem hesabında kullanılmak üzere Yatay elastik tasarım spektrumu, S_ae(T), periyoda bağlı olarak RYTEİE Denklem 2.3 ile oluşturulur.

Deprem etkileri tanımlanırken Taşıyıcı sistem davranış katsayısı (R), Dayanım fazlalığı katsayısı (D) ve Bina önem katsayısı (I) kullanılmamaktadır. Riskli bina analizinde R=D=I=1 olarak gözönüne alınır. Bu durumda yatay elastik tasarım spektrumu RYTEİE Şekil 2.1 'de gösterildiği gibi oluşturulur.

RYTEİE 4.3.1 'e uygun olarak bina risk durumu belirlenmesinde Doğrusal Elastik Hesap ile Mod Birleştirme Yöntemi kullanılır. Binanın risk tespiti binaya etkiyen düşey yükler ve deprem etkileri altında (G+nQ±E) planda her iki doğrultu ve bu doğrultuların her iki yönü ayrı ayrı dikkate alınarak yapılır.
Riskli Bina Analizi 'nde kullanılan Mod Birleştirme Yöntemi 'nin detayları Mod Birleştime Yöntemi ile Riskli Bina Analizi başlığı altında anlatılmıştır.