Kren Analizi
Kren Sınıfları
AISC Design Guide 07- Industrial Buildings kaynağına uygun kren sınıflaması; kren yük kapasitesi, kullanım ömrü boyunca tamamlayacağı döngü adedine bağlı olarak gerçekleştirilmiştir. A, B, C hafif ve orta sınıf krenler iken D, E, F ağır sınıf kren olarak tanımlanır. Bu sınıflar, krenin yük kapasitesi, gün içerisinde yükü kaç defa taşıdığı ve kren kullanım ömrü boyunca kaç defa taşıyacağına yani kullanım ömrü boyunca tamamlayacağı çevrime göre belirlenir.
Kren Yükleri
Düşey R ve yatay H ve L yükleri aynı holde bir veya birden fazla kren olması durumuna göre vuruş katsayısı, etkime kombinasyonları, yükleme kombinasyonları gibi durumlar göz önünde alınarak seçilen yönetmeliğe göre katar yükü (moving load) şeklinde kren kirişi üzerine uygulanarak en elverişsiz yükleme ve sehim altında tasarımı yapılır.
Krenlerin taşıyıcı sistem üzerindeki etkilerini ve elverişsiz yüklemeleri elde etmek için kullanılan referans dökümanlar şunlardır:
Kren kirişlerinin tasarımı için en elverişsiz yükü ortaya çıkaran durum; krenin kaldırdığı yükün holün bir yönüne dayanmasıdır. Kren kirişi tasarımında bu maksimum yük kullanılır.
Kren içeren yapıda çerçeve elemanlarının tasarımı için MBMA 2010 2.5’ te kullanılacak yükler ve yüklerin oranları belirlenmiştir. Çerçeve tasarımında en elverişsiz yükleme durumu elde edilirken AISC SDG-7 madde 13.7 kullanılmaktadır. Çerçeve tasarımı için krenin olmadığı açıklıklar içinde minimum etki değerleri bu şekilde belirlenmektedir.
Kren Kirişi Tasarımı
Bileşik Etki Altında Kontrol
İki eksenli eğilme kontrolü ÇYTHYEDY 2018’e uygun olarak yapılır. Mx ve My vuruş etkisi de dikkate alınarak hesaplanır.
Kesme Kontrolü
ÇYTHYEDY 2018 10.2.1’ e uygun kesme kontrol yapılır.
Gövde Yanal Öteleme Burkulması Kontrolü
Kren kirişi başlıklarının dönmeye karşı tutulu olmaması ve kren hareketinden dolayı kiriş üzerine noktasal yükler etkimesinden dolayı bu göçme modu oluşabilir. Yüksek noktasal yükler çekme başlığında yanal harekete dolayısıyla da dayanım kapasitesinde ciddi oranda azalmaya neden olur. Bu durumda basınç başlığı kritik burkulma gerilmesine ulaşarak göçme modu oluşturur. Bu göçme durumunun önlenmesi için çekme başlığının yeterince rijit ve kiriş kesitinin yeterince kısa olması gerekir. Kren kirişi tasarımında kesit arttırımın en elverişli olması için başlık genişliklerinin ve gövde kalınlığının arttırılmasına dikkat edilmelidir.
ÇYTHYEDY 2018 13.27b’ ye uygun olarak yapılır.
Sehim Kontrolü
AISC Steel Design 7 – Industrial Buildings – Roofs to Anchor Rods 2nd Edition ‘a uygun olarak yapılır.