Perde Elemanlarında Akma Dönmesi (15A.4)
Perdelerde akma dönmesi değeri doğrusal performans analizi için, moment-eğrilik bağıntısı kullanılarak TBDY 15A.4 'de göre hesaplanır. Moment-eğrilik analizi yapılırken bilgi düzeyi katsayısı ile mevcut malzeme dayanımları göz önüne alınarak yapılır.
Perde elemanlarında akma dönmesi, Denk.(15A.4) 'e göre otomatik hesaplanır.
Akma momentleri moment-eğrilik ilişkisi kullanılarak otomatik hesaplanır.
SİMGELER
E = Beton elastisite modülü
I = Atalet momenti
Lp = Plastik mafsal boyu
lc = Eleman net açıklığı
My = Etkin akma momenti
ϕy = Akma eğriliği
ϕt = Toplam eğrilik
θp = Plastik dönme talebi
θy = Akma dönmesi
θyi = i ucundaki akma dönmesi
θk = Yerdeğiştirmiş eksen dönmesi
θki = i ucundaki yerdeğiştirmiş eksen dönmesi
Mevcut binaların Şekildeğiştirmeye Göre Değerlendirme ve Tasarım (ŞGDT) yaklaşımı ile deprem performansının belirlenmesinde doğrusal hesap yöntemi kullanılıyor ise eleman plastik dönme talebi θp veya eleman uç kesitinin eğrilik talebi ϕt doğrusal yöntemlerde hesaplanır.
Doğrusal performans analizi “bir elemandaki toplam şekildeğiştirme değeri o elemandaki elastik şekildeğiştirmeler ile plastik şekildeğiştirmelerin toplamına eşittir” prensibi ile yapılmaktadır. Sünek betonarme elemanlar için plastik şekildeğiştirmeler moment etkisinden ötürü oluşan dönme şekildeğiştirmeleridir. Bu yaklaşıma göre bir elemanın plastik şekildeğiştirme değerinin bulunması için o elemanın düğüm noktasın toplam şekildeğiştirme değeri bulunur ve sonra elastik şekildeğiştirmeler bu değerden çıkartılır.
Bir elemanın i ucunun plastik dönme talebi θp, aşağıdaki bağıntıdan hesaplanır.
Benzer şekilde bir elemanın toplam eğrilik talebi ϕt, aşağıdaki bağıntıdan hesaplanır.
Bu bağıntılarda θyi i düğüm noktasında akma dönmesini ifade etmektedir. Perde elemanların alt ucu için akma dönmesi θy Denk.(15A.4) ile hesaplanır.
Bu denklemlerde My perdenin etkin akma momenti 'dir. My değeri bilgi düzeyi katsayısı ile mevcut malzeme dayanımları gözönüne alınarak oluşturulan malzeme modelleri ve donatı yerleşimine göre hesaplanan moment-eğrilik bağıntısı ile hesaplanır. Enkesit şekli I, T, L, U veya C olan betonarme perdelerde sonlu eleman düğüm noktası kuvvetlerinin bileşkeleri, betonarme kesit hesabında esas alınmak üzere enkesit ağırlık merkezinde eşdeğer çubuk kesit tesirleri olarak elde edilir. Benzer şekilde enkesit ağırlık merkezinden Enkesit şekli I, T, L, U veya C olan betonarme perdelerde etkin akma momenti My aşağıda gösterildiği şekli ile yapılan moment eğrilik analizi sonucunda bulunur.