Sürekli Temeller TS 500
Betonarme sürekli temel tasarımı TS 500 ve TBDY 2018 'de verilen varsayımlar esas alınarak yapılır. Betonarme sürekli temellerin boyut ve donatı alanları TS 500 Bölüm 10 içerisinde verilen kurallar ve varsayımlara göre hesaplanır. TS 500 'de verilen kurallarında farklı olduğu özel durumlar için TBDY 2018 esas alınır.
Temeller elastik zemine oturan plak teorisine uygun olarak otomatik çözülür.
Sürekli temel tasarımı ve donatı seçimi otomatik yapılır.
Sürekli temel boyut tanımları kullanıcı denetimindedir.
Genel İlkeler
TS 500 10.4.1 'de belirtildiği üzere Sürekli temeller, birden fazla kolon, perde, kagir duvar gibi düşey taşıyıcı elemanın yüklerini bir bütün olarak ve yeterli bir rijitlik içinde zemine aktarabilen temellerdir. Bir doğrultuda sıralanmış düşey taşıyıcı elemanlar altında düzenlenen sürekli temeller şerit temel, birden fazla doğrultuda yerleştirilmiş düşey taşıyıcı elemanlar altında düzenlenmiş sürekli temeller ise alan temeli olarak adlandırılır. Şerit temeller ve alan temelleri, kirişli veya kirişsiz plaklar biçiminde düzenlenebilirler.
Tasarım İlkeleri
TS 500 10.4.2 'de belirtildiği üzere Tasarım yükleri etkisiyle temel altında oluşacak zemin basınçlarının belirlenmesinde, üst yapının, temelin ve yarı elastik (veya inelastik) ortam durumundaki zeminin karşılıklı etkileşim ilişkileri temel alınmalıdır. Üst yapıdaki özel rijitlik dağılımları bir yana bırakılarak, temel tabanındaki ve zemin yüzündeki yer değiştirmelerin eşitliğinin sağlanması, genellikle yeterlidir. Bu amaçla zemin, yarı elastik ortam veya daha basit olarak, yeterli rijitlikte ve yeterli sayıda, birbirinden bağımsız yaylarla temsil edilebilir. Temel ve zemin rijitlikleri arasındaki oranın belli sınır değerlerin üzerinde olması durumunda, 10.3.1 de olduğu gibi, zemin basıncı için doğrusal dağılım kabul edilebilir.
Kirişli olan sürekli temellerde, kiriş yüksekliği plak da içinde olmak üzere, serbest açıklığın 1/10 undan, plak kalınlığı da 200 mm den daha az olamaz. Bu tür temellerde kiriş kesitinin 8.1.3 e göre bulunan Vcr kesmede çatlama dayanımı, kolon yüzünde hesaplanan Vd tasarım kesme kuvvetinden büyük olması olabildiğince sağlanmalıdır. Bu sağlanamıyorsa, aradaki fark olabildiğince küçük tutulmalıdır.
Kirişsiz plak olarak düzenlenen sürekli temellerde plak kalınlıkları, 300 mm den küçük olamaz. Bu tür sürekli temellerde, kolon yüzündeki kesme kuvveti ve zımbalama kontrolleri, Madde 8.1.4 ve Madde 8.3.1 e göre yapılır. Zımbalama kontrolünde donatı katkısı hesaba katılamaz.
Donatıyla İlgili Kurallar
TS 500 10.4.3 'de belirtildiği üzere sürekli temelleri oluşturan bütün elemanlardaki minimum boyuna ve enine donatı oranları, bu standardın kirişler ve plaklar için öngördüğü oranlarla tanımlanmıştır. Eğilme etkisindeki bütün kesitlerin basınç bölgesinde, çekme donatısının en az 1/3 ü kadar basınç donatısı bulundurulacaktır.
Kalınlığı nedeniyle farklı zamanlarda beton dökülmesi zorunlu olan yüksek kiriş ve kalın plakların yatay döküm derzlerinde, kullanım sırasında oluşacak tasarım kesme kuvvetlerini karşılayabilecek ve yeterli sürtünme kesmesi dayanımı oluşturabilecek düşey donatı yerleştirilecektir.
Sürekli Temel Parametreleri komutundan donatı koşulları ve donatı yerleşimi ile ilgili parametreler kullanıcı tanımlı olarak belirlenebilir. Başında * işareti olan bölümlerde “sıfır” “0” yazılı olduğunda ilgili yönetmelik koşulları uygulanır.