Sistem Performansının Belirlenmesi (15.7.1.1)

SİMGELER

c = Tarafsız eksen yüksekliği
L_p = Plastik mafsal boyu
M_y = Etkin akma momenti
M_u = Göçme momenti
ϕ = Eğrilik
ϕ_y = Akma eğriliği
ϕ_u = Göçme öncesi eğrilik
ϕ_t = Toplam eğrilik talebi
ε_c = Beton basınç birim şekildeğiştirmesi
ε_s = Donatı birim şekildeğiştirmesi
θ_y = Akma dönmesi
θ_k = Yerdeğiştirmiş eksen dönmesi
θ_ki = i ucundaki yerdeğiştirmiş eksen dönmesi

Mevcut binaların Şekildeğiştirmeye Göre Değerlendirme ve Tasarım (ŞGDT) yaklaşımı ile deprem performansının belirlenmesinde doğrusal hesap yöntemleri veya doğrusal olmayan hesap yöntemi ile deprem hesabı kullanılır. Doğrusal deprem hesabı uygulandığında birim şekildeğiştirme talepleri TBDY Bölüm 15.5.4 'e veya doğrusal olmayan deprem hesabı uygulandığında TBDY Bölüm 15.6.2 'ye göre elde edilen birim şekildeğiştirme talepleri, birim şekildeğiştirme kapasiteleri ile karşılaştırılarak kesit düzeyinde taşıyıcı sistem performansı belirlenir.

Mevcut binaların Şekildeğiştirmeye Göre Değerlendirme ve Tasarım (ŞGDT) yaklaşımı ile deprem performansının belirlenmesinde doğrusal hesap yöntemi uygulandığında eleman uç eğrilik talebi ϕ_t, Denk.(15.2) 'deki bağıntı ile hesaplanır. Detaylı açıklama Toplam Eğrilik Talebi (15.5.4.2) başlığında yapılmıştır.

Open

Eleman uç eğrilik talebi ϕ_t , hesaplandıktan sonra kesitteki bütün sargılı-sargısız beton ve donatı liflerinde (fiber) birim şekildeğiştirme talepleri hesaplanabilir. Aşağıdaki şekilde örnek bir moment eğrilik grafiği gösterilmiştir. Bu grafikde ( B ) noktası, donatının akma gerilmesine ulaştığı noktadır. Moment-eğrilik analizi sonucunda bulunan ( B ) noktasındaki moment değeri akma momenti M_y , eğrilik ise akma eğriliği ϕ_y olarak isimlendirilir. Bu noktadan sonra kesitte plastik şekildeğiştirmeler meydana gelir. ( C ) noktası kesitin göçme noktasıdır ve bu noktadaki momente göçme momenti veya moment kapasitesi M_u , eğriliğe ise göçme öncesi eğrilik ϕ_u adı verilir. Bu noktadan sonra kesit yük taşıma kapasitesini ve plastik şekildeğiştirme kabiliyetini kaybeder ve göçer. Performans analizinde doğrusal hesap yöntemi uygulandığında plastik mafsal tanımı olmadığından bu değerlere Denk.(15.2) ile ulaşılır. Bu nedenle moment-eğrilik analizi dolaylı yoldan kullanılmalıdır. Denk.(15.2) ile bulunan Eleman uç eğrilik talebi ϕ_t , moment eğrilik grafiğinde yerine konulur ve bu noktadaki malzeme birim şekildeğiştirme değerleri elde edilir. Moment eğrilik grafiğindeki eğrilik talebi ( D ) noktası ile gösterilmiştir.

Open

Herhangi bir noktadaki eğrilik değeri ile kesit birim şekildeğiştirme ilişkisi aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

Yukarıdaki bağıntıda, kesitin en üst noktasındaki eleman lifinin birim şekildeğiştirme değeri ε_c ve tarafsız eksen yüksekliği c olarak gösterilmiştir. Eğrilik değeri ϕ = ε_c/c olarak ifade edilir. Bu durumda eğrilik talebi ϕ_t eğrilindeki beton birim şekildeğiştirme değeri ε_c ve donatı birim şekildeğiştirme değeri ε_s beton ve donatının birim şekildeğiştirme talepleridir.

Mevcut binaların Şekildeğiştirmeye Göre Değerlendirme ve Tasarım (ŞGDT) yaklaşımı ile deprem performansının belirlenmesinde doğrusal olmayan hesap yöntemi uygulandığında kolon ve kirişlerde yığılı plastik davranış modeline göre hesaplanan plastik mafsal dönme değerleri, mevcut binaların performans analizine uygun olarak hesaplanmış plastik dönme sınır değerleri ile karşılaştırılır. Benzer şekilde perde ve poligon perdelerde yayılı plastik davranış modeli 'ne göre hesaplanan beton ve donatı çeliği birim şekildeğiştirme değerleri, birim şekildeğiştirme sınır değerleri ile karşılaştırılır. Plastik mafsal dönme değerleri ve birim şekildeğiştirme değerleri itme analizi sonucunda hesaplanır ve sınır değerler ile karşılaştırılarak kesit performansı belirlenir.