Bina Modellemesine İlişkin Kurallar (RYTEİE 4.2)

  • Kirişler ve kolonlar çubuk eleman, perdeler ise kabuk sonlu eleman olarak modellenir. Binanın sonlu eleman modeli otomatik oluşturulur.

  • Betonarme döşemeler ile modellenen binalarda rijit diyagram otomatik oluşturulur.

  • Hareketli yük azaltma katsayısı kullanıcı tarafından belirlenir.


SİMGELER

Ac = Brüt kolon enkesit alanı
Ecm = Mevcut beton elastisite modülü
(EI)e = Etkin eğilme rijitliği
(EcmI)o = Brüt kesite ait eğilme rijitliği
fcm = Mevcut beton basınç dayanımı
G = Sabit yük etkisi
Gcm = Mevcut beton kayma modülü
I = Atalet momenti
n = Hareketli yük azaltma katsayısı
Q = Hareketli yük etkisi


RYTEİE 4.2.1 'de belirtildiği üzere riskli bina analizinde yapı 3 boyutlu olarak modellenir. Kirişler ve kolonlar çubuk eleman, perdeler ise kabuk sonlu eleman olarak gözönüne alınır. Çubuk ve kabuk sonlu elemanların düğüm noktalarında 6 serbestlik derecesinin tamamı gözönüne alınır. Çubuk elemanların perde kolu sonlarına rijit çubuklar ile bağlanır.

Aşağıdaki resimde örnek bir analiz modeli gösterilmiştir.

RYTEİE 4.2.3 'de belirtildiği üzere Riskli Bina Analizi rijit diyafram oluşturularak yapılmaktadır. Bu sebeple her bir kat için betonarme döşemelerin rijit diyafram davranışına uygun şekilde tanımlanması gerekir.

RYTEİE 4.2.4 'e göre binanın taşıyıcı sistem modeli oluşturulurken rölövesi alınan tüm katlar ayrı ayrı modele yansıtılacaktır. Rölövesi alınmayan katlar, rölövesi alınan en üst katın tüm özelliklerinin, kat adedi ve kat yükseklikleri ile uyumlu olarak üst katlara çoğaltılması ile modele dâhil edilecektir. ideCAD Statik içerisinde Kat Genel Ayarları kullanılarak bir model oluşturulur ise RYTEİE 4.2.4 maddesi sağlanmış olur.

RYTEİE 4.2.5 'e göre binanın düşey elemanların kat kütleleri, bağlandıkları katlara yaı yarıya dağıtılır. Ayrıca kat kütleleri hesaplanırken düşey yükler ve hareketli yük azaltma katsayısı (G+nQ) kullanılır. Hareketli yük azaltma katsayısı Kat Genel Ayarları penceresinden belirlenir.

RYTEİE 4.2.6 'ya göre binanın en üst katındaki kat alanı bodrum katlar hariç bina katları içerisinde en küçük alana sahip katın alanının %25’inden az ise en üst katı yapısal olarak modellenmeyecektir. Bu koşullara uygun katlar bulunan binalarda Kat Genel Ayarları penceresinden Asansör/Makine Dairesi seçeneğinin işaretlenmesi gerekir.

RYTEİE 4.2.7 'ye göre taşıyıcı elemanların etkin kesit rijitlikleri aşağıdaki değerlere göre otomatik oluşturulur.

a. Kirişler ve perdelerde, güçlendirme perdelerinde:

b. Kolonlarda, güçlendirilmiş kolonlarda:

RYTEİE 4.2.7 'ye göre Beton elastisite modülü, kayma modülü ise Gcm = 0.4Ecm denklemleri ile otomatik hesaplanır. Raporlarda bu değerler verilmektedir. Bu sebeple malzeme tanımı yapılırken yalnızca Mevcut beton basınç dayanımı fcm değerinin tanımlanması yeterlidir.