Perdelerde Tasarıma Esas Eğilme Momentleri Hesabı
Hw / lw > 2.0 koşulunu sağlayan perdelerde tasarıma esas eğilme momentleri, 7.6.2.2’ye göre belirlenen kritik perde yüksekliği boyunca sabit bir değer olarak, perde tabanında Bölüm 4’e göre hesaplanan eğilme momentine eşit alınır koşulu otomatik kontrol edilir.
Kritik perde yüksekliğinin sona erdiği kesitin üstünde ise, Bölüm 4 ’e göre perdenin tabanında ve tepesinde hesaplanan momentleri birleştiren doğruya paralel olan doğrusal moment diyagramı otomatik uygulanır.
3.3.1.1’de verilen koşulları sağlayan bodrumlu binalarda sabit perde momenti, 7.6.2.2’de tanımlanan kritik perde yüksekliği boyunca gözönüne alınır.
SİMGELER
Hw = Temel üstünden veya zemin kat döşemesinden itibaren ölçülen toplam perde yüksekliği
Hcr = Perde kritik yüksekliği
lw = Perdenin veya bağ kirişli perde parçasının plandaki uzunluğu
Poligon Perde Hw / lw > 2 ve Hw / lw <= 2 Koşullarında Tasarım Eğilme Momentleri
Perde elemanları kabuk sonlu elemanlar ile modellenmektedir. Bu durumda her bir yükleme kombinasyonunda perde elemanının düzlem içi ve düzlem dışı olmak üzere tüm gerilmeleri hesaplanmaktadır. Perde sonlu elemanlarının sonuçları üç boyutlu rijit cisim hareketi koşulunu sağlayacak şekilde perde kesiti ağırlık merkezinde tanımlanır ve İlgili yükleme kombinasyonunun perde sonlu eleman sonuçlarından elde edilen değerler bu ağırlık merkezinde toplanarak perdenin iç kuvvetleri elde edilir.
Perde elemanlarının TBDY Bölüm 7.6 gereğince önce minimum boyuna donatısı ve enine donatısı belirlenmektedir. Bu donatılarla elde edilen eleman dayanımları, hesaptan elde edilen tasarım kuvvetleriyle karşılaştırılmaktadır. Dayanım değerlerinin tasarım kuvvetlerinden daha küçük olması durumunda öngörülen donatılar revize edilerek gerekli eleman dayanımı elde edilmektedir.
Bütün yükleme kombinasyonları perdede eksenel yük ile birlikte her iki eksen etrafında eğilme momenti meydana getirir. Bu durumda perdenin iki ekseninde (kuvvetli ve zayıf ekseninde) her bir normal kuvvet seviyesi için bir eğilme dayanımı hesaplanır. Tüm bu dayanımlar PM2M3 şeklinde bir grafiğe taşındığında perdenin 3 boyutlu etkileşim eğrisi elde edilir. Perdelerde eğilme dayanımı her bir yükleme kombinasyonu için farklı normal kuvvet seviyesi olacağından moment-eğrilik analizi ile bu perdenin iki eksenli eğilme dayanımı hesaplanmaktadır.
TBDY Madde 7.6.6.1 'e perdelerin tasarım eğilme momentleri TBDY Şekil 7.12(a) ve TBDY Şekil 7.12(b) 'de gösterilen kritik perde yüksekliği, Hcr , boyunca sabit bir değer, kritik perde yüksekliğinin sona erdiği kesitin üstünde ise perdenin tabanında ve tepesinde hesaplanan momentleri birleştiren doğruya paralel olan moment diyagramının değerleridir.
TBDY Madde 7.6.6.1 'e göre Hw / lw > 2 koşulunu sağlayan perdelerde tasarım eğilme momentleri, TBDY Madde 7.6.2.2 'ye göre belirlenen kritik perde yüksekliği boyunca sabit bir değer olarak perde tabanında Bölüm 4 'e göre hesaplanan eğilme momentlerine eşit alınmaktadır. Bu durumda perdenin taban momenti düşey yükler ve deprem yüklerinin ortak etkisi altında hesaplanan eğilme momenti değeridir. Bu eğilme momenti kritik perde yüksekliği, Hcr , boyunca sabit bir şekilde devam etmektedir.
TBDY Şekil 7.12(a) ve TBDY Şekil 7.12(b) 'de söz edilen “Çözümden bulunan moment diyagramı” her iki sistem (perdeli , perde-çerçeveli) için düşey yükler ve deprem yüklerinin ortak etkisi altında oluşan moment diyagramını temsil etmektedir. “Tasarım eğilme momenti MEd“ ile gösterilen grafik kritik perde yüksekliği, Hcr , boyunca perdenin tabanında bulunan moment ile aynı değerdeki moment diyagramıdır. Kritik perde yüksekliği, Hcr , değerinin üst kısmında ise perdenin taban momenti ile tavan momentini birleştiren çizgiye paralel olan moment diyagramıdır.
Perdelerde Tasarım Eğilme Momenti grafiği taban momentine bağlı olduğundan tüm kombinasyonlar için ayrı ayrı yapılmaktadır. Diğer bir deyişle perdelerde tüm kombinasyonlar için tasarım eğilme momenti değeri ayrı ayrı hesaplanmaktadır. Daha sonra her normal kuvvet seviyesi için bir eğilme dayanımının hesaplandığı 3 boyutlu etkileşim eğrisi (soğan eğrisi) çizilir. Bu değerlerden sonra perdenin tasarım oranları her kombinasyon için bulunur.