Kolonların Kesme Güvenliği

SİMGELER

A_w = Kolon enkesiti etkin gövde alanı
f_ck = Betonun karakteristik silindir basınç dayanımı
f_cd = Betonun tasarım basınç dayanımı
f_yd = Boyuna donatının tasarım akma dayanımı
L_n = Kolonun kirişler arasında kalan serbest yüksekliği, kirişin kolon veya perde yüzleri arasında kalan serbest açıklığı
M_a = Kolonun serbest yüksekliğinin alt ucunda, kolon kesme kuvvetinin hesabında esas alınan moment
M_ü = Kolonun serbest yüksekliğinin üst ucunda, kolon kesme kuvvetinin hesabında esas alınan moment
M_hü(i) = Çalışılan katta kolon üst ucundaki momenttir.
M_ha(i) = Çalışılan katta kolon alt ucundaki momenttir.
M_ha(i+1) = Çalışılan katın bir üst katında kolon alt ucundaki momenttir.
M_hü(i-1) = Çalışılan katın bir alt katında kolon üst ucundaki momenttir.
M_ra = Kolonun veya perdenin serbest yüksekliğinin alt ucunda f_cd ve f_yd ’ye göre hesaplanan taşıma gücü momenti
M_rü = Kolonun veya perdenin serbest yüksekliğinin üst ucunda f_cd ve f_yd ’ye göre hesaplanan taşıma gücü momenti
M_ri = Kirişin sol ucu i’ deki kolon veya perde yüzünde f_cd ve f_yd’ye göre hesaplanan pozitif veya negatif taşıma gücü momenti
M_rj = Kirişin sağ ucu j’ deki kolon veya perde yüzünde f_cd ve f_yd ’ye göre hesaplanan negatif veya pozitif taşıma gücü momenti
V_c = Betonun kesme kuvveti dayanımına katkısı
V_e = Kolon enine donatı hesabında esas alınan kesme kuvveti

7.3.7. Kolonların Kesme Güvenliği

7.3.7.1 – Kolonlarda enine donatı hesabına esas alınacak kesme kuvveti V_e , Denk. (7.5) ile hesaplanacaktır.

                                                             V_e = (M_a + M_ü )/ l_n                                                        (7.5)

Denk.(7.5)’teki M_a ve M_ü ’nün hesaplanması için, kolonun alt ve/veya üst uçlarında Denk.(7.3)’un sağlanması durumunda 7.3.7.2, sağlanamaması durumunda ise, 7.3.7.3 uygulanacaktır (Şekil 7.5). Düşey yükler ile birlikte D ile artırılmış depremden hesaplanan kesme kuvvetinin toplamının, Denk. (7.5) ile hesaplanan V_e ’den küçük olması durumunda, V_e yerine bu kesme kuvveti kullanılacaktır.

Open

Şekil 7.5 7.3.7.2 – Denk.(7.3)’ün sağlandığı düğüm noktasına birleşen kirişlerin uçlarındaki moment kapasitelerinin toplamı olan ∑M_p momenti hesaplanacaktır:

                                                               ∑M_p = M_pi +M_pj                                                         (7.6)

Daha kesin hesap yapılmadığı durumlarda, M_pi ≈1.4M_ri ve M_pj ≈1.4M_rj alınabilir. ∑M_p momenti, kolonların düğüm noktasına  birleşen uçlarında  Bölüm 4’e göre elde edilen momentler oranında kolonlara dağıtılacak ve dağıtım sonucunda ilgili kolonun alt veya üst ucunda elde edilen moment, Denk.(7.5)’te M_a veya M_ü olarak gözönüne alınacaktır. Depremin her iki yönü için Denk.(7.6) ayrı ayrı uygulanacak ve her bir doğrultuda elde edilen en büyük ∑M_p değeri dağıtımda esas alınacaktır.

Denk.(7.3)’ün sağlanmış olmasına karşın Denk.(7.5)’teki M_a veya M_ü ’nün hesabı, güvenli tarafta kalmak üzere, 7.3.7.3’e göre de yapılabilir.

 7.3.7.3 – Denk.(7.3)’ün sağlanamadığı düğüm noktasına birleşen kolonların uçlarındaki momentler, kolonların moment kapasiteleri olarak hesaplanacak ve Denk. (7.5)’te M_a ve/veya M_ü olarak kullanılacaktır. Moment kapasiteleri, daha kesin hesap yapılmadığı durumlarda, M_pa ≈1.4M_ra ve M_pü ≈1.4M_rü olarak alınabilir. M_pa ve M_pü momentlerinin hesabında, depremin yönü ile uyumlu olarak bu momentleri en büyük yapan N_d eksenel kuvvetleri gözönüne alınacaktır.

7.3.7.4 – Temele bağlanan kolonların alt ucundaki M_a momenti de, 7.3.7.3’e göre moment kapasiteleri olarak hesaplanacaktır.

7.3.7.5 – Denk.(7.5) ile hesaplanan kesme kuvveti, V_e , yük katsayıları ile çarpılmış düşey yükler ve deprem yüklerinin ortak etkisi altında hesaplanan kesme kuvveti V_d ’den daha küçük alınmayacak ve ayrıca Denk.(7.7) ile verilen koşulları sağlayacaktır. Denk.(7.7)’deki ikinci koşulun sağlanamaması durumunda, kesit boyutları gerektiği kadar büyültülerek deprem hesabı tekrarlanacaktır.                                                    

Open

7.3.7.6 – Kolon enine donatısının V_e kesme kuvvetine göre hesabında, betonun kesme dayanımına katkısı, V_c , TS 500’e göre belirlenecektir. Ancak, 7.3.4.1’de tanımlanan kolon sarılma bölgelerindeki enine donatının hesabında, sadece deprem yüklerinden oluşan kesme kuvvetinin depremli durumdaki toplam kesme kuvvetinin yarısından daha büyük olması ve aynı zamanda N_d ≤ 0.05 A_c f_ck koşulunun sağlanması halinde, betonun kesme dayanımına katkısı V_c = 0 alınacaktır.