Çelik Kiriş Tasarımı

Simgeler

Cb : Denklem 9.1 ile tanımlanan moment düzeltme katsayısı

E : Yapısal çelik elastisite modülü

Fy : Yapısal çelik karakteristik akma gerilmesi

İts : Etkin atalet yarıçapı

J : Burulma sabiti

ho : Enkesit başlıklarının ağırlık merkezleri arasındaki uzaklık (=d -tf)

Lb : Basınç başlığında yanal yerdeğiştirmenin ve enkesit burulmasının önlendiği noktalar arasındaki eleman uzunluğu

Lp : Akma sınır durumu için yanal olarak desteklenmeyen sınır uzunluk

Lr : Elastik olmayan yanal burulmalı burkulmada sınır uzunluk

Mn : Karakteristik eğilme momenti dayanımı

Mp : Plastik eğilme momenti

Wpx : x-ekseni etrafında plastik mukavemet momenti

Wex : x- ekseni etrafında elastik mukavemet momenti


Eğilme Elemanı Tanımı

  • Asal eksenlerinden herhangi biri etrafında basit eğilme momenti etkisinde olan elemanlardır. Basit eğilme etkisindeki  elemanlarda, yükler kayma merkezinden geçen asal eksene paralel olan düzlemde etkimeli veya eleman, yük etkime  noktalarında ve mesnetlerde burulmaya karşı desteklenmelidir.

Akma Sınır Durumu

  • Basınç başlığının yerel burkulması ile yanal burulmalı burkulmasının önlenmesi halinde kiriş enkesiti eğilme etkisi altında plastikleşene kadar kararlı(stabil) kalacak şekilde boyutlandırılması durumudur. Bu durumda  karakteristik moment dayanımı plastik moment dayanımına eşit alınabilmektedir.

  • Akma momenti, eğilme momenti etkisindeki kesitin en üst lifinin akma gerilmesine ulaştığı andaki moment değeridir.

  • Plastik Moment, eğilme momenti etkisindeki kesitin bütün liflerinin akma gerilmesine ulaştığı andaki moment değeridir.

Yanal Burulmalı Burkulma Sınır Durumu

  • Kirişin basınç başlığı bölgesinde kalan  bölümü eksenel yüklü bir basınç çubuğu gibi davranır. Basınç başlığının stabilitesi yeterli değilse kiriş kesiti eğilme  kapasitesinin tamamına ulaşamaz. Bu durumda, basınç elemanlarına benzer olarak; genel burkulma ya da enkesit  parçalarında yerel burkulma ile ortaya çıkabilecek stabilite kaybı, göçme sınır durumunu belirler. Basınç başlığının bu  şekilde burkulması durumu yanal burulmalı burkulma olarak isimlendirilir.

ÇYTHYE 2018 ile Tasarım

9.2.1 - Akma Sınır Durumu

  • Akma sınır durumu için karakteristik eğilme momenti dayanımı, Mn denklem 9.2 ile hesaplanır.

9.2.2 Yanal Burulmalı Burkulma Sınır Durumu

  • Yanal burulmalı burkulma sınır durumu için 3 farklı göçme sınır durumu için karakteristik eğilme momenti dayanımı, Mn basınç başlığının yanal olarak desteklenmeyen uzunluğu, Lb’ye bağlı olarak değişimi ve moment düzeltme katsayısı Cb’nin etkisi aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

a) Lb ≤ Lp ise bu sınır durumun gözönüne alınmasına gerek yoktur.

b) Lp < Lb ≤ Lr olması durumunda karakteristik eğilme momenti dayanımı Mn denklem 9.3 ile hesaplanır.

c) Lb > Lr olması durumunda karakteristik eğilme momenti dayanımı, Mn denklem 9.4 ile belirlenecektir.

  • Cb Katsayısı: Yanal burulmalı burkulma sınır durumunda, yanal stabilite bağlantısı ile desteklenen noktalar arasındaki uzunluk boyunca, eğilme momenti yayılışının olumlu katkısıdır.

Birleşik Etki Altında Tasarım