Binaların Üst ve Alt Bölümlerinde Farklı R ve D Katsayılarının Kullanılması

SİMGELER

D = Dayanım Fazlalığı Katsayısı
D_alt = Binanın alt bölümüne uygulanan Dayanım Fazlalığı Katsayısı
D_üst = Binanın alt bölümüne uygulanan Dayanım Fazlalığı Katsayısı
R = Taşıyıcı Sistem Davranış Katsayısı
R_{al t} = Binanın alt bölümüne uygulanan Taşıyıcı Sistem Davranış Katsayısı
(R_a)_alt = Binanın alt bölümüne uygulanan Deprem Yükü Azaltma Katsayısı
(R_a)_n,alt = n’inci titreşim modunda binanın alt bölümüne uygulanan Deprem Yükü Azaltma Katsayısı
R_üst = Binanın alt bölümüne uygulanan Taşıyıcı Sistem Davranış Katsayısı
(R_a)_üst = Binanın üst bölümüne uygulanan Deprem Yükü Azaltma Katsayısı
(R_a)_n,üst = n’inci titreşim modunda binanın üst bölümüne uygulanan Deprem Yükü Azaltma Katsayısı
T = Doğal titreşim periyodu
T_n = n ’inci moda ait doğal titreşim periyodu
T_p^(X) = (X) deprem doğrultusunda binanın hakim doğal titreşim periyodu
ν_n^(X) = Binanın alt bölümü için n ’inci modda uygulanan eşdeğer deprem yükü azaltma katsayısının hesabında kullanılan katsayı
ν_alt^(X) = Binanın alt bölümünün kendi titreşiminden oluşan azaltılmış iç kuvvetleri hesaplamak için kullanılan katsayı
ν_n,alt^(X) = n ’inci modda binanın alt bölümünün kendi titreşiminden oluşan azaltılmış iç kuvvetleri hesaplamak için kullanılan katsayı
ν_üst^(X) = Binanın üst bölümünden alt bölümüne aktarılan iç kuvvetleri hesaplamak için kullanılan katsayı
ν_n,üst^(X) = n’inci modda binanın üst bölümünden alt bölümüne aktarılan iç kuvvetleri hesaplamak için kullanılan katsayı

4.3.6. Binaların Üst ve Alt Bölümlerinde Farklı R ve D Katsayılarının Kullanılması

Üst ve alt bölümlerinde birbirinden farklı R ve D katsayılarının kullanıldığı binalarda 4.3.6.1 veya 4.3.6.2 ’de verilen kurallara göre hesap yapılacaktır. 3.3.1 ’de verilen tanıma göre dıştan rijit perdelerle çevrelenen bodrumların bulunduğu binalarda da bu kurallar uygulanabilir. Alternatif olarak 4.7.5 veya 4.8.5 ’te açıklanan kurallara göre de hesap yapılabilir.

4.3.6.1 – 4.7 ’de açıklanan Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi ile taşıyıcı sistemin tümü (üst bölüm + alt bölüm) gözönüne alınarak yapılan hesapta;

(a) Üst bölüm ’deki taşıyıcı sistem elemanlarının sünek davranışına karşı gelen azaltılmış iç kuvvetler, üst bölüm için Tablo (4.1) ’den seçilen R_üst ve D_üst katsayıları ve gözönüne alınan (X) deprem doğrultusundaki hakim doğal titreşim periyodu T_p^(X) ’e bağlı olarak Denk.(4.1) ’den hesaplanan Deprem Yükü Azaltma Katsayısı (R_a)_üst kullanılarak elde edilecektir.

(b) Üst bölüm ’deki taşıyıcı sistem elemanlarının sünek olmayan davranışına karşı gelen azaltılmış iç kuvvetler ise, (a) ’da elde edilen iç kuvvetlerin D_üst katsayısı ile çarpımından elde edilecektir.

(c) Alt bölüm ’deki taşıyıcı sistem elemanlarının sünek davranışına karşı gelen azaltılmış iç kuvvetler için eşdeğer deprem yükü azaltma katsayısı (R_a)_alt Denk.(4.4) ile belirlenecektir:

Open

Bu denklemdeki ν^(X) katsayısı aşağıda verilmiştir:

Open

Denk.(4.5a) ’daki ilk terim ν_üst^(X) , üst bölüm ’den alt bölüm ’e aktarılan azaltılmış kuvvetleri, ikinci terim (X) ν_alt^(X) ise alt bölüm ’ün kendi titreşiminden oluşan azaltılmış kuvvetleri hesaplamak için kullanılan katsayılara karşı gelmektedir. (R_a)_alt alt bölüm ’deki taşıyıcı sistem için Tablo (4.1) ’den seçilen R_alt ve D_alt katsayılarına ve T_p^(X) ’e bağlı olarak Denk.(4.1) ’den hesaplanan Deprem Yükü Azaltma Katsayısı ’nı göstermektedir. ν_üst^(X) , azaltılmamış deprem yükleri altında üst bölüm ’ün taban kesme kuvvetinin tüm taşıyıcı sistem’in (üst bölüm + alt bölüm) taban kesme kuvvetine oranı olarak tanımlanır.

(d) Alt bölüm ’deki taşıyıcı sistem elemanlarının sünek olmayan davranışına karşı gelen azaltılmış iç kuvvetler (c) ’de elde edilen iç kuvvetlerin aşağıda tanımlanan eşdeğer dayanım fazlalığı katsayısı ile çarpımından elde edilecektir:

4.3.6.2 – 4.8 ’de açıklanan Modal Hesap Yöntemleri ile taşıyıcı sistemin tümü (üst bölüm + alt bölüm) gözönüne alınarak yapılan hesapta,

(a) Denk.(4.4), Denk.(4.5) ve Denk.(4.6) ’daki tüm işlemler, her bir n ’inci titreşim modu için ve ilgili doğal titreşim periyodu T_n gözönüne alınarak uygulanacaktır. n ’inci modda Denk.(4.5b) ’deki taban kesme kuvvetleri oranı yerine, aynı modda bu kesme kuvvetlerine karşı gelen modal etkin kütleler’in oranı da kullanılabilir (Bkz. 4B.1.4).

(b) R_alt < R_üst olan rijit bodrumlu binalarda, bütün titreşim modları için Denk.(4.5b) ’den ν_n,üst^(X) ’ün hesaplanmasından kaçınılması durumunda, daima daha elverişsiz sonuç veren ν_n,üst^(X) = 0 varsayımı yapılabilir. Bu durumda, alt bölüm için n ’inci modda aşağıdaki basitleştirmeler yapılabilir:

4.3.2.3 ’e göre bodrumlar için D_alt =1.5 alınacaktır.