Yerel Düşey Titreşim Modları ile Gerçekçi Düşey Deprem Hesabı (4.4.3.1)

SİMGELER

D = Dayanım Fazlalığı Katsayısı
R = Taşıyıcı Sistem Davranış Katsayısı

İlk kez TBDY 2018 ile kullanılmaya başlanan düşey deprem etkisinin, binaların deprem altında hareketlerinin izlenmesi ve yapılan deneyler sonucu, yatay deprem etkisinin belirli bir oranı olarak yapı davranışına etkisi olduğu tespit edilmiştir. Yönetmelik gereği 2 farklı şekilde hesabı yapılmaktadır. Sadece belirli özelliğe sahip elemanlarda spektrum kullanılarak, diğer tüm elemanlarda ise sabit yükün belirli bir oranı olarak hesaplanır. Belirli özelliğe sahip elemanlar Düşey Deprem Etkisi bölümünde anlatılmıştır.

TBDY 2018 4.4.3.1 (a)-(d) maddelerinde tariflenen elemanların seçilerek özelliklerinde yer alan 'TBDY 2018' sekmesinde düşey deprem etkileri için spektrumu kullan seçeneği aktif hale getirilmelidir. Seçim aktif hale getirildikten sonra analiz yapılır ise yapı ağacı modal analiz başlığında yer alan modal-düşey durumu incelenebilir, seçmeli raporda yükleme durumları ve yükleme kombinasyonları alt başlığında da bilgi yer alır.

Open

Open

Sadece seçili elemanlarda düşey spektrum kullanılmaktadır. Düşey elastik tasarım spektrumun elde edilişi , Düşey Elastik Tasarım Spektrumubölümünde detaylı açıklanmaktadır. Hesabında yönetmelik gereği R=1 ve D=1 kullanılır.

Düşey deprem etkisinin spektrum ile hesaplandığı durumlarda, ilgili eleman üzerinde düşey hareketi temsil eden eden mod hesaplanmalıdır. Yatay deprem etkisi için mod sayısı yeterli dahi olsa, ilgili mod mevcut değil ise hedeflenen mod sayısı arttırılarak ilgili mod hesaba dahil edilmelidir. Aksi takdirde elemana etkiyen düşey depreme ait iç kuvvetler ve yerdeğiştirmeler doğru hesaplanamaz.