Döşeme Ayarları
- Hakan Şahin
- Zeynep Aladağ
- Emrah YILDIZ (Unlicensed)
Döşeme Ayarları komutuyla betonarme döşeme boyut, kot, materyal seçimi, statik materyal, nervür ve kaset döşeme diş boyutları gibi ayarlarına ulaşılır.
Döşeme Ayarları Komutunun Yeri
Döşeme komutu çalıştıktan sonra ekrana gelen Döşeme yardımcı toolbarından ulaşabilirsiniz.
Girilmiş bir döşeme üzerinde çift tıklandığında da diyalog açılır.
Ayrıca Betonarme sekmesi Betonarme başlığı altından da ulaşabilirsiniz.
Genel Ayarlar Sekmesi
Özellikler |
|---|
Döşeme adı Döşemenin adıdır. Döşemenin çiziliş sırasına göre rakam artar (D01, D02, D0 vb.) Döşeme adları istenirse sonradan Obje Adlandır komutu ile değiştirilebilir. |
Döşeme rengi Döşeme kenar çizgilerinin rengi ayarlanır. Renk kutucuğunun üzerine farenin sol tuşu ile tıklanıp, fare imleci açılan renk paleti üzerinde kaydırılır. İstenen rengin üzerine gelindiğinde tuş serbest bırakılır. Renk kutucuğu seçilen renge dönüşür. Renk kutucuğu klavyeden shift tuşu ile birlikte tıklanırsa, ilgili rengin kalem kalınlığı ayarlanabilir. |
Döşeme açısı Normale değer sıfıdır. Objelere Eğim ver komutu ile tanımlamış bir sistemde program, döşemenin tabanla yaptığı açıyı otomatik belirler ve döşemenin tabanla yaptığı açı değeri burada görünür. |
Eğik döşemenin referans aksını çiz Tabanla sıfır dereceden farklı açısı bulunan döşemelerin(eğimli döşemelerin) referans aksını planda göstermek için kullanılır. |
Döşemenin içini boya Seçenek işaretlenirse planda döşeme sınırları içerisinde kalan bölge boyalı olarak gösterilir. |
Boyama rengi Döşemenin içinin boyanacağı renk ayarlanır. Renk kutucuğunun üzerine farenin sol tuşu ile tıklanıp, fare imleci açılan renk paleti üzerinde kaydırılır. İstenen rengin üzerine gelindiğinde tuş serbest bırakılır. Renk kutucuğu seçilen renge dönüşür. Renk kutucuğu klavyeden shift tuşu ile birlikte tıklanırsa, ilgili rengin kalem kalınlığı ayarlanabilir. |
Kalınlık Döşeme yüksekliği girilir. Döşeme kat tavanından başlar ve verilen yükseklik kadar aşağıya doğru sarkar. Döşeme yüksekliği artırılırsa, döşeme aşağıya doğru kalınlaşır. |
Kot Döşeme kotu girilir. Kot sıfır olduğu zaman, döşeme üst yüzeyi kat tavanı ile aynı hizadadır. Pozitif değer girilirse döşeme kat tavanından yukarıya doğru yükselir, negatif değer girilirse kat tavanının altına düşer. Düşük döşeme elde etmek için negatif değer girilir. |
Bileşik materyal kullan Bileşik materyaller döşemenin kesitte farklı malzeme görünümünde çizilmesine olanak tanır. İşaretlenirse, “Bileşik Materyal” editöründe tanımlanmış materyallerin kullanılmasını sağlar. Satır işaretlendikten sonra altta listede bulunan bileşik materyallerden bir tanesi farenin sol tuşu ile seçilir. Seçilen bileşik materyale göre döşemenin kesitteki görünümünü değiştirir. |
Bileşik materyali ters çevir İşaretlenirse döşemede kullanılan materyaller ters çevrilirler. Kesit alındığında mahal kesit alanında üstte görünen tarama altta, altta görünen tarama üstte görünür. |
Kaplama adı Listeden kaplama yükü için uygun olan değeri seçilir. Listede çıkan değerler, döşeme yük kütüphanesinde tanımlanmış değerlerdir ve sadece kaplama ağırlığına göre hazırlanmışlardır. Döşemenin betonarme ağırlığı analiz sırasında otomatik eklenecektir. Listedeki bir değeri kullanmak yerine başka bir değer kullanacaksanız, listeden "kullanıcı tanımlıyı" seçiniz ve bir değer giriniz. Nervür ve kaset döşemelerde de beton ağırlığı analiz sırasında otomatik olarak eklenir. |
Q Listeden hareketli yük için uygun olan değeri seçiniz. Listede çıkan değerler, döşeme yük kütüphanesinde tanımlanmış değerlerdir. Listedeki bir değeri kullanmak yerine başka bir değer kullanacaksanız, listeden "kullanıcı tanımlıyı" seçin ve bir değer girin. |
Dokular Sekmesi
Döşemelerin renderlerde üzerine kaplanacak materyal seçilir. Seçilen Döşeme materyal ile kaplanır ve renderlerde bu şekilde görüntülenir.
Özellikler |
|---|
Tek materyal Tek materyal seçeneği işaretlenerek, döşemenin tüm yüzeylerinde, “Üst materyal” ‘de seçilen materyal kullanılır |
Üst materyal Döşemenin üst yüzeyinde kullanılacak materyal listeden seçilir. Farenin sol tuşu ile materyal listesi penceresi açılır. Açılan materyal listesinden materyal seçilir. Materyaller önceden tanımlanmış olmalıdır. |
Alt materyal Döşemenin alt yüzeyinde kullanılacak materyal listeden seçilir. Farenin sol tuşu ile materyal listesi penceresi açılır. Açılan materyal listesinden materyal seçilir. Materyaller önceden tanımlanmış olmalıdır. |
Diğer materyal Döşemenin üst ve alt yüzeyinin dışında kalan yüzeylerde kullanılacak materyal listeden seçilir. Farenin sol tuşu ile materyal listesi penceresi açılır. Açılan materyal listesinden materyal seçilir. Materyaller önceden tanımlanmış olmalıdır. |
Doku uzunluğu Doku uzunluğu girilir. Örneğin; 1 girilirse seçilen materyal dokusu genişliği 1 metre olarak alınır ve ilgili çatı üzerine kaplanır. Dokunun kare şeklinde olduğu düşünülürse obje yüzeyleri 1x1 ebadında dokular yan yana dizilerek kaplanır. Her yüzey için ayrı ayrı belirlenebilir. |
Açı Doku açısı girilir. |
U aynalama Dokunun y düzlemine göre simetrisini alır. |
V aynalama Dokunun x düzlemine göre simetrisini alır. |
U ofset Dokunun x düzlemindeki hareket değeri girilir. |
V ofset Dokunun y düzlemindeki hareket değeri girilir |
Yazılar Sekmesi
Özellikler |
|---|
Döşeme bilgi yazısı Döşeme adının, yüksekliğinin ve yük bilgilerinin döşeme üzerine yazılması isteniyorsa işaretlenir. |
Daire çapı Döşeme etiket dairesi çapıdır. |
Öteleme X, Y Döşeme dairesinin yerleştirilen konumuna göre yatay ve dikey öteleme mesafelerini veriniz. |
İsim rengi Döşeme isim rengidir. Renk seçmek için farenin sol tuşunu renk kutusu üstüne tıklayınız ve basılı tutarak açılan renk paleti üzerinde kaydırınız ve istediğiniz rengi seçiniz. |
Parametre rengi Döşeme üzerinde tanımlanan kaplama ve hareketli yük ile döşeme yüksekliği yazılarının rengi ayarlanır. |
Daire rengi Döşeme adı ile yüksekliğini içine alan dairenin rengi ayarlanır. Renk seçmek için farenin sol tuşunu renk kutusu üstüne tıklayınız ve basılı tutarak açılan renk paleti üzerinde kaydırınız ve istediğiniz rengi seçiniz. |
Yazı Yerleşimi Döşeme üzerinde döşeme dairesinin konumu seçilir. |
Nervür Sekmesi
Nervür döşeme tek doğrultuda dişli döşemelerdir. Nervürde 2 tipik diş tanımlanabilmektedir.
Özellikler |
|---|
Tipik diş 1 Nervür çizim ekseninden (kiriş, aks v.b. ya da iki nokta tıklanarak oluşturulan eksen) itibaren, kaçıncı nervürün 1. hesap nervürü olacağını belirtir. Seçim yapılırken ilgili nervürün statik özellikleri dikkate alınmalıdır. |
Tipik diş 2 Nervür çizim ekseninden (kiriş, aks v.b. ya da iki nokta tıklanarak oluşturulan eksen) itibaren, kaçıncı nervürün 2. hesap nervürü olacağını yazın. Seçim yapılırken ilgili nervürün statik özellikleri dikkate alınmalıdır. |
Tipik diş sayısı 1 1. tipik diş donatısının kaç adet nervür dişi için kullanılacağı belirler. Program bu değeri otomatik olarak hesaplar. Bununla beraber istenirse müdahale edilebilir. Buraya yazılan değer, nervür metrajını etkiler. |
Tipik diş sayısı 2 2. tipik diş donatısının kaç adet nervür dişi için kullanılacağını belirler. Program bu değeri otomatik olarak hesaplar. Bununla beraber istenirse müdahale edilebilir. Buraya yazılan değer, nervür metrajını etkiler. |
Nervür rengi Nervürün çizgilerinin rengini seçiniz. |
Başlangıç diş genişliği (D1) Referans kirişten ya da referans olarak verilen doğrultu ekseninden, başlangıç nervür kirişinin (dişinin) yüzüne kadar olan mesafe . |
Diş aralığı (D2) İki nervür dişi arasındaki temiz mesafedir |
Diş genişliği (W) Diş plandaki genişliğidir. |
Diş yüksekliği (H) Diş yüksekliğidir |
Kaset Sekmesi
Kaset döşeme iki doğrultulu dişli döşemelerdir. Nervür objesinden farklı olarak kasette her yönde birer diş bulunmaktadır.
Özellikler |
|---|
Tipik diş 1
Çizim ekseninden (kiriş, aks v.b. ya da iki nokta tıklanarak oluşturulan eksen) itibaren, kaçıncı dişin 1. hesap dişi olacağını belirtir. Seçim yapılırken ilgili nervürün statik özellikleri dikkate alınmalıdır. |
Tipik diş 2
Çizim ekseninden (kiriş, aks v.b. ya da iki nokta tıklanarak oluşturulan eksen) itibaren, kaçıncı dişin 2. hesap dişi olacağını belirtir. Seçim yapılırken ilgili nervürün statik özellikleri dikkate alınmalıdır. |
Tipik diş sayısı 1
1.tipik diş donatısının kaç adet kaset dişi için kullanılacağı belirler. Program bu değeri otomatik olarak hesaplar. Bununla beraber istenirse müdahale edilebilir. Buraya yazılan değer, nervür metrajını etkiler. |
Tipik diş sayısı 2
2. tipik diş donatısının kaç adet kaset dişi için kullanılacağını belirler. Program bu değeri otomatik olarak hesaplar. Bununla beraber istenirse müdahale edilebilir. Buraya yazılan değer, nervür metrajını etkiler. |
Diş Rengi Kaset çizgilerinin rengini seçiniz. |
Başlangıç diş genişliği (D1) Referans kirişten ya da referans olarak verilen doğrultu ekseninden, başlangıç nervür kirişinin (dişinin) yüzüne kadar olan mesafedir. |
Diş Aralığı (D2) İki diş arasındaki temiz mesafedir. |
Diş Genişliği (W) Dişlerinin plandaki genişliğidir |
Diş Yüksekliği (H) Diş yüksekliğidir |
Statik Sekmesi
Özellikler |
|---|
Statik malzeme Elemanda kullanılacak statik malzemeyi listeden seçin. Statik malzeme betonarme elemanı olarak Yapı Ağacında Malzemeler altında tanımlanabilir. |
Sonlu elemanlar genişliği Döşeme hesabında esas alınacak maksimum sonlu eleman genişliğini girilir. Program döşemeleri yamuk formda sonlu elemanlara bölerek döşeme analizini yapar. Sonlu eleman genişliği, bu satıra girilen değeri aşmamak kaydıyla döşeme şekline göre otomatik ayarlanır. |
Moment hesap açısı Bu değer sıfır bırakıldığında döşeme analizi sırasında döşeme eksenleri, 1. yönde 0 derece ve 2. yönde 90 derece alınır. Döndürülmüş bir yapıda moment hesap açısı da otomatik yenilenir. Farklı açıda eksenlere göre döşeme analizi yapılmak istendiğinde değer değiştirilebilir. 1. Yapı x eksenine paralel tanımlıdır. Moment açısı 0 derece olduğunda aşağıdaki moment diyagramı elde edilir. 2. Yapı 45 derece döndürülüp moment açısı da 45 derece verilirse 1 ile aynı sonuçlar elde edilir. 3. 45 derece girilen bir yapıda moment açısı sıfır bırakılırsa 1 ve 2’den farklı sonuçlar elde edilir. |
Hareketli yük çarpanı Yapı toplam ağırlığı hesaplanırken ilgili döşemeden gelen hareketli yük değeri kutucuğa girilen değer ile çarpılarak dikkate alınır. Deprem yükü hesabında, yapı toplam kütlesi değişeceğinden eleman tasarım sonuçları değişir. Ancak bu çarpan döşeme üzerinde var olan hareketli yük değerini değiştirmez. |
Betonarme hesap akslarını oluştur Döşeme yerleştirildiğinde döşeme betonarmesi için döşemede tanımlanması gereken betonarme hesap akslarının program tarafından otomatik oluşturulması için bu seçenek işaretlenebilir. Bu durumda tanımlanan her bir döşemede döşemenin tam ortasından yatay ve dikey iki adet betonarme hesap aksı oluşturulur. Seçenek işaretlenmezse, kullanıcı döşeme betonarmesi için “betonarme hesap aksı” komutunu kullanarak betonarme hesap aksı tanımlamalıdır. |
Betonarme hesap akslarını göster Döşeme betonarmesinin yapılacağı doğrultuyu gösteren betonarme hesap akslarının döşeme üzerinde gösterilmesi isteniyorsa işaretlenir. Bu gösterim sadece bilgi amaçlıdır ve kalıp ve/veya donatı planlarında çizilmez. |
Rijit diyagram oluşturması seçenekleri Herhangi bir katta döşeme olması/olmaması durumuna göre rijit diyaframlar program tarafından otomatik tespit edilir. Bu parametreler döşeme bazında rijit diyaframlık durumlarını değiştirir. Yapılan değişikler analizi etkiler. Rijit diyafram indeksi Rijit diyaframları gruplandırlandıran numaradır. Örneğin tek rijit diyaframlı projelerde bu değer, tüm döşemelerde 1'dir. Farklı rijit diyaframlı sistemlerde, diyaframlar 2, 3 vb şekilde indekslenecektir. Otomatik rijit diyaframı oluştur Seçenek işaretlendiğinde döşeme, rijit diyafram indeksine göre belirlenen rjit diyagram sistemine dahil edilecektir. Aynı indeks numarasına sahip tüm döşemeler aynı rijit diyafram içerisinde olacaktır. Katın diyaframına bağlama Seçenek işaretlendiğinde döşeme, rijit diyaframda bulunmayacaktır. Bağlantı ne olursa olsun otomatik rijit diyafram oluştur Seçenek işaretlendiğinde döşemenin pozisyonu ne olursa olsun, rijit diyafram indeksinde yazan numaraya göre döşemeler, aynı rijit diyafram sistemi içerisinde kabul edilecektir. Örneğin arada boşluk olan iki kuleli sistemlerde bu seçeneğe ihtiyaç duyulabilir. |
Sehpa donatısı Seçenek işaretlenerek döşemeye sehpa donatısı tanımlanır. |
Çap Sehpa donatısının çapı girilir. |
Sayı Sehpa donatısının metrekaredeki sayısı girilir. |
Sehpa Donatısı Sehpa donatısının boyutları girilir. Sehpa donatısının yüksekliği, döşeme yüksekliğinden pas payı çıkartılarak bulunur. Yüksekliğe yazılacak negatif veya pozitif değer, programın hesapladığı yükseklik değerine eklenir. |
Sehim Sekmesi
TS500 Sehim sınırları: Sehim kontrolü üst sınırlarını veriniz. Değerler TS500'den alınmıştır. "Sehim şartını her zaman denetle" seçeneği işaretlenirse, "sehim şartı sehim denetimi gerektirmeyen yükseklik koşulu sağlansa" da döşemelerde ani ve zamana bağlı sehim denetimi yapılır.
Hasır Donatı Sekmesi
Özellikler |
|---|
Hasır donatı kullan Objede hazır donatı tasarımı yapmak için seçeneği işaretleyin. |
Otomatik tanımlı hasır donatı Analiz sonucunda hasır donatı seçimini programın yaptığı seçim olarak dizayn etmek istiyorsanız bu seçeneği işaretleyin. Program hesaba göre en uygun gelen hasır donatıyı kullanacaktır. |
Kullanıcı tanımlı hasır donatı Analiz sonucu ne olursa olsun, programın hasır donatı olarak sizin verdiğiniz donatıları kullanmasını istiyorsanız, bu seçeneği işaretleyin. Ardından, "Altta" ve "Üstte" kullanılmak üzere listeden hasır donatıları seçin. |
Üstte, Altta Kullanıcı tanımlı hasır donatı için kesitin üstünde ve altında kullanılacak donatıyı seçin. |
Yapı Bileşenleri Sekmesi
Yapı Bileşenleri Ekle: Detaylı yapı bileşenleri metrajı için tanımlanan yapı malzemelerini objeye atar.
Yapı Bileşeni Ekle butonunu tıklayın.
Bileşen Seçimi diyalogu açılacaktır.
Bu diyalogda sol tarafta bulunan listeden malzeme ile ilgili klasörü tıklayın. Kullanmak istediğiniz malzemeyi seçin.
Sağ tarafta bulunan parametreleri ayarlayın.
Tamam butonu tıklayın. “Bileşen Seçimi” diyaloğu kapanacaktır. Yapı Bileşenleri sekmesinde malzemeye ait özet bir satır görünecektir. Bir objeye birden fazla malzeme ataması yapılabilir.
Bileşen seçimi diyalogunda bulunan parametreler şunlardır:
Bileşen seçimi diyaloğu kullanım bölümünde bulunan parametreler şunlardır:
Değişiklik yok: Söz konusu obje için atanacak malzemenin miktarı, daha önce malzeme tanımında belirlendiği büyüklükte kullanılması istendiği zaman işaretlenir.
Yüzde oranı: Bu satır, daha önce malzeme tanımında belirlenen miktarın, aynı diyalogda bulunan “Değer 1” satırında girilen değer kadar yüzdesi ile kullanılmak istendiği zaman işaretlenir. Örneğin, malzeme miktarı 70 ise, “Değer 1” satırında 40 yazıyorsa, malzeme miktarı %40’ı kadar kullanılacak demektir.
Yeni tanımlı: Bu satır, daha önce malzeme tanımında belirlenen miktarın yerine aynı diyalogda bulunan “Değer 1” satırında girilen miktarın kullanılması için işaretlenir.
Çarpan: Bu satır, daha önce malzeme tanımında belirlenen miktar ile aynı diyalogda bulunan “Değer 1” satırında girilen değerin çarpımın sonucunda bulunan değerin miktar olarak kullanılması için işaretlenir.
Kesirli: Bu satır, daha önce malzeme tanımında belirlenen miktarın aynı diyalogda bulunan “Değer 1” ve “Değer 2” satırlarında girilen değerlerin oluşturduğu kesir değeri kadar kullanılması için işaretlenir. “Değer 1” pay “Değer 2” paydadır.
Oranla: Malzemenin hangi ölçeğe -alana, çevreye, uzunluğa vs.-, bölgeye -yan alan, üst, kenar vs.- oranlanacağı belirlenir. Oranla liste kutusunun içeriği işlem yapılan objeye ve malzemenin ölçüsüne göre otomatik belirlenir. Örneğin kolon için işlem yapılıyorsa farklı bir liste, kütüphane için işlem yapılıyorsa farklı bir liste, hacim ise farklı bir liste, alan ise farklı bir liste oluşacaktır.
Oranla listesinde döşeme objesi ve malzeme ölçüsüne göre beliren satırlar şunlardır:
Döşeme | ||
Ölçü | Listede çıkan | Açıklama |
Sabit | Bağımsız | Kullanılan sabit ölçü, miktar olarak aynen kullanılacak demektir. |
Uzunluk | Bağımsız | Malzeme tanımlanırken bulunan uzunluk ölçüsü, uzunluk değeri olarak aynen kullanılacak demektir. |
Çevre | Malzeme tanımlanırken bulunan uzunluk ölçüsü ile döşemenin çevresi çarpılarak, malzemenin uzunluğu bulunacak demektir. | |
Alan | Bağımsız | Malzeme tanımlanırken bulunan alan ölçüsü miktar olarak aynen kullanılacak demektir. |
Üst alan | Malzeme tanımlanırken bulunan alan ölçüsü ile, döşemenin üstünde kalan yüzeyin alanı çarpılarak bulunacak değer, malzeme alanı olarak kullanılacak demektir. | |
Alt alan | Malzeme tanımlanırken bulunan alan ölçüsü ile, döşemenn altında kalan yüzeyin alanı çarpılarak bulunacak değer, malzeme alanı olarak kullanılacak demektir. | |
Üst ve alt alan | Malzeme tanımlanırken bulunan alan ölçüsü ile döşemenin üst ve alt tarafında kalan yüzey alanlarının toplamı çarpılarak bulunan değer, malzeme alanı olarak kullanılacak demektir. | |
Hacim | Bağımsız | Malzeme tanımlanırken bulunan hacim ölçüsü, hacim değeri olarak aynen kullanılacak demektir. |
Hacim | Malzeme tanımlanırken bulunan hacim ölçüsü ile döşeme hacmi çarpılarak kullanılacak demektir. | |
Sayı | Bağımsız | Malzeme tanımlanırken bulunan sayı ölçüsü, malzeme sayısı olarak aynen kullanılacak demektir. |
Sayı | Malzeme tanımlanırken bulunan sayı ölçüsü, malzeme sayısı olarak aynen kullanılacak demektir. | |
Sonraki Konu