Mevcut Bina Elemanlarının Değerlendirilmesi (5.8.1.6)

SİMGELER

b_w = Kirişin gövde genişliği
d = Kiriş ve kolonun faydalı yüksekliği
d_b = Boyuna donatı çapı (çekmede ortalama) [m]
f_ctm = 15.2.4.3’e göre tanımlanan mevcut betonun çekme dayanımı
f_co = Sargısız beton basınç dayanımı
f_sy = Donatı çeliğinin akma dayanımı
f_ck = Betonun karakteristik basınç dayanımı
f_yk = Donatı çeliğinin karakteristik akma dayanımı
L_p = Plastik mafsal boyu [m]
L_s = Kesme açıklığı [m]
V_e = Kolon, kiriş ve perdede esas alınan tasarım kesme kuvveti
ρ_sh = Gözönüne alınan doğrultuda enine donatının hacimsel oranı
L_p = Plastik mafsal boyu [m]
L_s = Kesme açıklığı [m]
ϕ_y = Akma eğriliği [m^-1]
ϕ_u = Göçme eğriliği [m^-1]
θ_p^(KH) = Kontrollü Hasar performans düzeyi için izin verilen plastik dönme sınırı [rad]
θ_p^(GÖ) = Göçmenin Önlenmesi performans düzeyi için izin verilen plastik dönme sınırı [rad]
θ_p^(SH) = Sınırlı Hasar performans düzeyi için izin verilen plastik dönme sınırı [rad]
ω_we = Etkin sargı donatısının mekanik donatı oranı
ρ_sh = Gözönüne alınan doğrultuda enine donatının hacimsel oranı
ε_c^(GÖ) = Göçmenin Önlenmesi performans düzeyi için izin verilen sargılı beton birim kısalması sınırı
ε_s^(GÖ) = Göçmenin Önlenmesi performans düzeyi için izin verilen donatı çeliği birim şekildeğiştirmesi sınırı
ε_c^(KH) = Kontrollü Hasar performans düzeyi için izin verilen sargılı beton birim kısalması sınırı
ε_s^(KH) = Kontrollü Hasar performans düzeyi için izin verilen donatı çeliği birim şekildeğiştirmesi sınırı
ε_c^(SH) = Sınırlı Hasar performans düzeyi için izin verilen sargılı beton birim kısalması sınırı
ε_s^(SH) = Sınırlı Hasar performans düzeyi için izin verilen donatı çeliği birim şekildeğiştirmesi sınırı

Mevcut Bina Elemanlarının Değerlendirilmesi (5.8.1.6)

TBDY 5.8.1.6 'da mevcut binaların değerlendirilmesi ile ilgili şekildeğiştirme sınırlarının TBDY Bölüm 15 'te tanımlandığı belirtilmiştir.

TBDY15.2.3 'de mevcut bina elemanlarının kapasitelerinin belirlenmesinde kullanılacak olan malzeme dayanımları mevcut malzeme dayanımı olarak dikkate alınmaktadır. Aynı zamanda TBDY 15.2.12(a) 'da tanımlanan ve Tablo 15.1 'de gösterilen Bilgi Düzeyi Katsayıları eleman kapasitelerinde uygulanmaktadır. TBDY 15.2.12(b) 'de eleman kapasitelerinin hesabında mevcut malzeme dayanımlarının kullanılmaktadır ve bu malzeme dayanımları yönetmeliklerde ( TS500 ) verilen malzeme katsayılarına bölünmemektedir.

Open

Bu durumda TBDY Şekil 5A.1 ve Şekil 5A.2 'de sargılı ve sargısız beton modelleri ile donatı modeli tanımlanırken, f_co sargısız beton basınç dayanımını ve f_sy, donatı çeliğinin akma dayanımı bilgi düzeyi katsayısı ve mevcut malzeme dayanımlarına göre tanımlanmaktadır.

Open

Betonun karakteristik basınç dayanımı, f_ck olmak üzere mevcut malzeme dayanımının kullanılması durumunda eğer bilgi düzeyi “Kapsamlı” olarak seçilmiş ise beton dayanımı f_co=f_ck olarak, bilgi düzeyi “Sınırlı” olarak seçilmiş ise f_co=0.75f_ck alınır. Benze şekilde donatının karakteristik akma dayanımı, f_yk olmak üzere mevcut malzeme dayanımının kullanılması durumunda eğer bilgi düzeyi “Kapsamlı” olarak seçilmiş ise donatı çeliğinin akma dayanımı f_sy=f_yk olarak, bilgi düzeyi “Sınırlı” olarak seçilmiş ise f_sy=0.75f_yk alınır. Plastik mafsal kesitinin moment eğrilik ilişkisi yukarıdaki malzeme dayanımlarına göre çıkartılır. Bu durumda plastik mafsalın iskelet eğrisi mevcut malzeme dayanımlarına göre elde edilmiş olur.

TBDY 15.7.1.3 'e göre plastik mafsalların dönme üst sınırları 5.8.1.2, 5.8.1.3, 5.8.1.4 'te tanımlandığı şekli ile dikkate alınacaktır. TBDY 5.8.1.2 'ye göre plastik mafsalların Göçmenin Önlenmesi (GÖ) Performans Düzeyi için plastik dönme sınır değeri θ_p^(GÖ), Denk.(5.6) ile hesaplanmaktadır.Yığılı Plastik Davranış için Göçmenin Önlenmesi Performans Düzeyi (5.8.1.2)

Bu bağıntıda ϕ_u göçme öncesi eğriliği ve ϕ_y akma eğriliği değerleri plastik mafsal kesitinde çıkartılan moment-eğrilik bağıntısı ile bulunmaktadır. Moment-eğrilik bağıntısında beton ve donatının gerilme-şekildeğiştirme bağıntıları malzeme modeli olarak kullanılır. Bu durumda TBDY 15.2.12 'ye göre ϕ_u ve ϕ_y mevcut malzeme dayanımları bilgi düzeyi katsayısı dikkate alınarak mevcut yapılar için hesaplanmaktadır. ϕ_u ve ϕ_y değerleri elde edildikten sonra Göçmenin Önlenmesi (GÖ) Performans Düzeyi için plastik dönme sınır değeri θ_p^(GÖ) mevcut malzeme dayanımları kullanılarak elde edilmiş olur.

TBDY 5.8.1.3 'e göre Plastik mafsalların Kontrollü Hasar (KH) Performans Düzeyi için plastik dönme sınır değeri θ_p^(KH) ve TBDY 5.8.1.4 'e göre Plastik mafsalların Sınırlı Hasar (SH) Performans Düzeyi için plastik dönme sınır değeri θ_p^(SH) , θ_p^(GÖ) değeri kullanılarak aşağıdaki gibi hesaplanmaktadır.

TBDY 15.7.1.3 'e göre yayılı plastik davranış modeli 'ne göre hesaplanmış birim şekildeğiştirme üst sınırları 5.8.1.1, 5.8.1.3, 5.8.1.4 'te tanımlandığı şekli ile dikkate alınacaktır. TBDY 5.8.1.1 'e göre Göçmenin Önlenmesi (GÖ) Performans Düzeyi için yapılacak performans değerlendirmesinde yayılı plastik davranış modeli 'ne göre hesaplanan beton ve donatı çeliği birim şekildeğiştirmeleri ε_c^(GÖ) ve ε_s^(GÖ) için izin verilen sınır değerler aşağıda gösterilmiştir. Yayılı Plastik Davranış için Göçmenin Önlenmesi Performans Düzeyi (5.8.1.1)

TBDY 5.8.1.3 'e göre Kontrollü Hasar (KH) Performans Düzeyi için yapılacak performans değerlendirmesinde yayılı plastik davranış modeli 'ne göre hesaplanan beton ve donatı çeliği birim şekildeğiştirmeleri ε_c^(KH) ve ε_s^(KH) için izin verilen sınır değerler aşağıda gösterilmiştir. Kontrollü Hasar Performans Düzeyi (5.8.1.3)

TBDY 5.8.1.4 'e göre Sınırlı Hasar (KH) Performans Düzeyi için yapılacak performans değerlendirmesinde yayılı plastik davranış modeli 'ne göre hesaplanan beton ve donatı çeliği birim şekildeğiştirmeleri ε_c^(SH) ve ε_s^(SH) için izin verilen sınır değerler aşağıda gösterilmiştir. Sınırlı Hasar Performans Düzeyi (5.8.1.4)

TBDY 15.7.1.4 'e göre şekildeğiştirme hesabı yapılan betonarme kesitin kesme kuvveti oranı
V_e / (b_wd f_ctm) < 0.65
ise yukarıda anlatılan θ_p^(GÖ), θ_p^(KH) ve θ_p^(SH) plastik dönme üst sınır değerleri geçerlidir. Ancak kesme kuvvet oranı 1.3 'den büyük ise θ_p^(GÖ), θ_p^(KH) ve θ_p^(SH) üst sınır değerleri 0.5 ile çarpılarak azaltılmaktadır. Ara değerler için doğrusal interpolasyon yapılmaktadır.