Mevcut Binalarda İç Kuvvet Sınırları (Süneklik Kontrolü)

SİMGELER

A_ch = Boşluksuz perdenin, bağ kirişli perdede her bir perde parçasının, döşemenin veya boşluklu döşemede her bir döşeme parçasının brüt enkesit alanı
A_w = Kolon enkesiti etkin gövde alanı
b_w = Kirişin gövde genişliği
d = Kirişin faydalı yüksekliği
f_ck = Betonun karakteristik silindir basınç dayanımı
f_yk = Donatı çeliğinin karakteristik akma dayanımı
f_ce = Betonun ortalama (beklenen) basınç dayanımı
f_ye = Çeliğin ortalama (beklenen) akma dayanımı
M_y = Etkin akma momenti
V_e = Kolon, kiriş ve perdede itme analizi sonucu hesaplanan kesme kuvveti
V_r = Kolon, kiriş veya perde kesitinin kesme kuvveti dayanımı
ρ_sh = Perdede yatay gövde donatılarının hacimsel oranı
θ_p = Plastik dönme değeri

TBDY 15.6 'ya göre doğrusal olmayan hesap yöntemleri ile deprem hesabı uygulanmasının amacı, verilen bir deprem için sünek davranışa ilişkin plastik şekildeğiştirme ve plastik dönme talepleri ile gevrek davranışa ilişkin iç kuvvet taleplerinin hesaplanmasıdır. Mevcut yapılar için süneklik kontrolleri mevcut malzeme dayanımları gözönüne alınarak TBDY 5.8.1.5 'e göre yapılmaktadır.

TBDY 5.8.1.5 'te belirtildiği üzere hesaplanan iç kuvvet taleplerinin, TBDY Bölüm 7 'de tanımlanan iç kuvvet kapasitelerinden daha küçük olduğu gösterilmektedir. Yeni binalar için, iç kuvvet kapasiteleri hesaplanırken Tablo 5.1 'de verilen ortalana (beklenen) malzeme dayanımları esas alınır.

Elemanların sünek davranış gösterebilmeleri için kesme kuvveti etkisi altında hasar oluşmaması gerekir. Bu nedenle elemanın kayma dayanımı, plastik mafsal oluşumunda meydana gelen kesme kuvveti değerinden büyük olması gerekir. Bu kesme kuvveti değeri elemanın performans noktasındaki kesme kuvveti değeridir. Aşağıdaki şekilde kirişin her iki ucunda plastikle sonucu oluşan M_y , momentinden kaynaklanan kesme kuvveti V_e gösterilmiştir.

Open

Kolon, kiriş ve perde elemanlarında itme analizi sonucunda oluşan kesme kuvveti talebi V_e olarak gösterilmektedir. V_e değeri, performans noktasındaki kesme kuvveti değeridir. Yukarıdaki resimde kiriş plastikleşmesi sonucu kirişte oluşan kesme kuvvetleri gösterilmiştir.

Kolonlarda oluşan kesme kuvveti kiriş veya kolon plastikleşmesine göre değişiklik gösterebilir. Kolonlar için V_e değerini oluşturan plastikleşme durumu aşağıdaki resimde gösterilmiştir.

Open

TBDY 5.8.1.5 ve 7.4.5.2 'e göre bir kirişin sünek davranış gösterebilmesi için, kirişlerin performans noktasında oluşan kesme kuvveti değeri V_e 'nin, kiriş kesme kuvveti dayanımı V_r den küçük olması gerekmektedir. Kiriş kesme kuvveti dayanımı V_r 'nin bulunması Kirişlerin Kesme Güvenliği Kontrolleri başlığı altında detaylı şekilde anlatılmıştır. Yeni yapılacak binalar için V_r hesaplanırken Tablo 5.1 'de verilen ortalana (beklenen) malzeme dayanımları esas alınır. Mevcut binalar için V_r hesaplanırken Tablo 15.1 'de verilen mevcut malzeme dayanımları ve Bilgi Düzeyi Katsayıları kullanılır.

TBDY 5.8.1.5 ve 7.3.7.5 'e göre bir kolonun sünek davranış gösterebilmesi için, kolonların performans noktasında oluşan kesme kuvveti değeri V_e 'nin, kiriş kesme kuvveti dayanımı V_r den küçük olması gerekmektedir. Kolon kesme kuvveti dayanımı V_r 'nin bulunması Kolonların Kesme Güvenliği Kontrolü başlığı altında detaylı şekilde anlatılmıştır. Yeni yapılacak binalar için V_r hesaplanırken Tablo 5.1 'de verilen ortalana (beklenen) malzeme dayanımları esas alınır. Mevcut binalar için V_r hesaplanırken Tablo 15.1 'de verilen mevcut malzeme dayanımları ve Bilgi Düzeyi Katsayıları kullanılır.

TBDY 5.8.1.5 ve 7.6.6.3 'e göre bir kolonun sünek davranış gösterebilmesi için, kolonların performans noktasında oluşan kesme kuvveti değeri V_e 'nin, kiriş kesme kuvveti dayanımı V_r den küçük olması gerekmektedir. Perdelerde kesme kuvveti dayanımı V_r TBDY Denklem 7.17 ile bulunmaktadır. Perde kesme kuvveti dayanımı V_r 'nin bulunması Perde Kesitlerinin Kesme Dayanımı Hesabı başlığı altında detaylı şekilde anlatılmıştır. Yeni yapılacak binalar için V_r hesaplanırken Tablo 5.1 'de verilen ortalana (beklenen) malzeme dayanımları esas alınır. Mevcut binalar için V_r hesaplanırken Tablo 15.1 'de verilen mevcut malzeme dayanımları ve Bilgi Düzeyi Katsayıları kullanılır.

Mevcut binalarda iç kuvvet kapasitelerinin hesaplanması içi kullanılan Bilgi Düzeyi Katsayıları TBDY Tablo 15.1 aşağıda verilmiştir